Afrika Studies: de 10 beste universiteitsbibliotheken voor onderzoek
Je kunt geen onderzoek doen naar de globale geschiedenis en de hedendaagse mondiale ontwikkelingen zonder dat je daarbij de historie en cultuur van Afrika bij in acht neemt. Daarnaast is Afrika een gigantisch groot en divers continent, met een zeer rijke geschiedenis.
Toch is Afrika Studies een relatief nieuw wetenschappelijk veld, wat in het (koloniale) verleden vaak zeer Eurocentrisch onderwezen werd. Het is daarom soms best lastig om goede bronnen voor literatuuronderzoek te vinden: Daarom stelden wij een lijst op van 10 universiteiten waarvoor dit niet geldt.
1. Universiteit Leiden
De eerste onderwijsinstelling in deze lijst is direct de enige uit ons eigen land: de Universiteit van Leiden. Leiden heeft de enige universiteit van Nederland waar je een Bachelor- én Masterdiploma kunt halen in Afrika Studies.
De Universiteitsbibliotheek Leiden is dan ook de beste UB om in rond te neuzen voor Nederlandstalige artikelen, scripties en andersoortige wetenschappelijke werken als je literatuuronderzoek doet naar de Afrikaanse cultuur.
2. Florida International University
In Miami, op de Florida International University (FIU), huist de toonaangevende studie Africa & African Diaspora Studies Program. Het is een gezaghebbende studie waarbij studenten gemotiveerd worden om de Afrikaanse geschiedenis en cultuur te plaatsen in de globale context van de hedendaagse maatschappij.
De universiteit biedt een interdisciplinair programma waarbij studenten worden uitgedaagd om zeer brede kennis op te doen over alle aspecten van de Afrikaanse geschiedenis en verschillende culturen. Zoals de naam al doet vermoeden ligt er een grote nadruk op de Afrikaanse diaspora: de bibliotheek van de FIU is dan ook bij uitstek de plek om wetenschappelijke artikelen te vinden over dit onderwerp.
3. Cairo University
Egypte heeft natuurlijk een enorm rijke geschiedenis, die zich grotendeels afspeelde rondom het gebied waar nu de metropoolregio van Caïro zich bevindt. De geschiedenis van Egypte behelst natuurlijk de vroege cultuur van de oude Egyptenaren, maar Caïro was onlangs ook nog één van de belangrijkste plekken van de Arabische Lente. De universiteit van de Egyptische hoofdstad is dan ook de bekendste van het hele continent, en biedt plaats aan meer dan 150.000 studenten.
De faculteit African Studies and Research Institute heeft vier verschillende onderzoekscentra, voor onder andere Afrikaanse flora en fauna en een speciaal onderzoekscentrum voor Sudanese betrekkingen. Een brede collectie dus, waar je vast belangrijke en interessante bronnen kunt raadplegen. Momenteel vindt er in Caïro zelf een grote verbouwing plaats om de bibliotheek te moderniseren en vergroten; gelukkig kun je online terecht.
4. University of Ghana
De Ghanese hoofdstad Accra is de thuisbasis van de grootste en bekendste universiteit van Ghana. Studenten kunnen hier kiezen voor een Master- of PhD-programma in African Studies, verdeeld over zes verschillende secties waarin de Afrikaanse geschiedenis en cultuur is opgedeeld:
History and Politics
Language, Literature and Drama
Media and Visual Arts
Music and Dance
Religions and Philosophy
Societies and Cultures
Vakken die studenten kunnen volgen in één van deze secties variëren van African Traditional Religion tot Traditional Festivals and Funeral Ceremonies: alle onderdelen van de brede Afrikaanse cultuur worden dus behandeld. Dit is dan ook terug te zien in de Balme Library, waar veel belangrijke literatuur beschikbaar is.
5. University of Cambridge
Cambridge is één van de meest beroemde en prestigieuze universiteiten ter wereld. Hun programma op het gebied van Afrika Studies staat dan ook goed aangeschreven. Hoewel African Studies aan Cambridge vooral bekend zijn geworden door het werk op het gebied van de Afrikaanse geschiedenis en de sociale antropologie, ligt de focus tegenwoordig ook sterk op Afrikaanse politiek, de studie van het christendom in Afrika, de Afrikaanse intellectuele geschiedenis, en de Afrikaanse politieke ecologie.
De Cambridge University Library kent dan ook een verzameling van 8 miljoen boeken; online hebben ze ook een grote database aan openbaar toegankelijke artikelen, waarvan een gedeelte tot wel 800 jaar oud is.
6. Humboldt Universität
Je ziet het aan de naam misschien niet direct af, maar de Humboldt-Universität ligt in de Duitse hoofdstad Berlijn. Het is de oudste universiteit van de Europese wereldstad en ligt aan de welbekende Unter den Linden. Studenten leren hier alles over het Afrikaanse continent aan het Institut für Asien- und Afrikawissenschaften. De zwaartepunten liggen op taal & communicatie, cultuur & identiteit en maatschappelijke ontwikkelingen.
Dit is dan ook terug te zien in de catalogus van de bibliotheek van het Humboldt. De fysieke bibliotheek is zeker een bezoekje waard als je toevallig een citytripje aan het maken bent, maar tot die tijd heeft de online UB ook genoeg te bieden.
7. Carleton University
In het Canadese Ottawa ligt de Carleton University, thuisbasis van van de Institute of African Studies. Aan deze faculteit kunnen studenten een Bachelor of Master halen in Africa Studies, waar zeer gevarieerde disciplines in aangeboden worden.
Van politiek tot Afrikaanse literatuur en van Modern Afrika tot de Etnografie van de Sub Sahara: Carleton biedt een zeer brede set aan kennis over het continent en haar geschiedenis in de MacOdrum Library. Ook het slavernijverleden van Europa en Noord-Amerika wordt uitgebreid onderwezen, wat in de pan-Afrikaanse historie natuurlijk een groot onderwerp is.
8. University of Addis Ababa
De Ethiopische hoofdstad huisvest de grootste universiteit van het land, waar ongeveer 50.000 studenten hun kennis vergaren. Eén van de 13 faculteiten is de Center for African Studies. Daarnaast is er nog een gespecialiseerde faculteit die zich speciaal richt op het bestuderen van Ethiopië en Eritrea; alsmede de volledige historische context en diaspora in de Hoorn van Afrika. Als je op zoek bent naar betrouwbare literatuur over deze onderwerpen, neem dan een kijkje in de online bibliotheek!
9. Universität Basel
Zwitsers die een Master's Degree willen halen op het gebied van Afrika Studies kunnen terecht bij de universiteit van de derde stad van het land: Bazel. Het Zentrum für Afrikastudien zit in een pittoresk gebouw midden in de stad, aan de rivier de Rijn die midden door Bazel stroomt. De faculteit staat goed aangeschreven in het vakgebied en dat is terug te zien in de bibliotheek van de onderwijsinstelling. Ook fysiek is de UB de moeite waard: die is namelijk centraal gelegen, mooi ingericht en biedt plaats aan meer dan 8 miljoen geschreven items.
10. Beijing Foreign Studies University
China kent in totaal 2.965 universiteiten: deze onderwijsinstelling die gespecialiseerd is in buitenlandstudies is de 17e op de ranglijst van beste universiteiten, en de nummer 1 op het gebied van studies over het buitenland. Het biedt het grootste aantal talenprogramma’s van China: er worden maar liefst 101 verschillende talen onderwezen. Het bezoeken van de bibliotheek is dan ook zeker de moeite waard!
Extra vermelding voor iedereen die meer wilt wilt weten over Afrika. Het onderstaande studiecentrum is geen officiële universiteitsbibliotheek, maar wel een zeer informatieve bron voor iedereen op zoek is naar informatie over Afrika.
11. Bibliotheek Afrika-Studiecentrum
Het Afrika-Studiecentrum (African Studies Centre Leiden) is opgericht in 1947 en maakt sinds 2016 als interfacultair instituut onderdeel uit van de Universiteit Leiden. Het is het enige multidisciplinaire onderzoeksinstituut in Nederland dat zich toewijdt aan onderzoek naar Afrika. Het centrum heeft een eigen openbare bibliotheek, de ASCL Library, met o.a. wetenschappelijke boeken, literatuur, webdossiers, films over én uit Afrikaanse landen in het Nederlands, Engels, Frans, Portugees, Swahili, Afrikaans en meer.