Onderzoek: Levenlanglerenkrediet
Populariteit van levenlanglerenkrediet groeit
Scholing blijft belangrijk voor je ontwikkeling, ook als je al aan het werk bent. Niet iedereen kan echter zijn of haar bij- of omscholing uit eigen zak betalen. Daarom bestaat in Nederland het levenlanglerenkrediet: Maar hoe vaak heeft men gebruik gemaakt van deze regeling? En voor welke opleiding? Online opleidingsinstituut Laudius brengt dit in beeld met behulp van meest recente DUO-data.
Populariteit levenlanglerenkrediet stijgt
Wanneer je geen recht (meer) hebt op reguliere studiefinanciering, kunnen Nederlanders tot 56 jaar gebruikmaken van het levenlanglerenkrediet om hun opleiding te bekostigen.
Sinds juni 2017 kunnen mensen gebruikmaken van deze regeling. Sindsdien neemt het aantal toekenningen voor een levenlanglerenkrediet jaarlijks toe.
In 2018 waren er 12.425 toekenningen, terwijl in 2020 het aantal steeg naar 16.199 toegekende kredieten: een toename van maar liefst 30,4%. Opmerkelijk is ook dat voor het eerste half jaar van 2021 (tot 1 juli) er al 14.651 kredieten zijn toegekend.
Verschil in toekenningen per opleidingsniveau
Een levenlanglerenkrediet wordt (onder voorwaarden) door DUO toegekend voor bepaalde mbo-, hbo- en wo-opleidingen. Per opleidingsniveau zijn er grote verschillen in het aantal toegekende kredieten. Voor voltijdse mbo-bol studies werden afgelopen jaren minder toekenningen gedaan dan voor een hbo- of universitaire studie. Dit terwijl het totale aantal mensen die een voltijd mbo-bol studie volgen tussen 2018 en 2020 groter is dan aantal deelnemers van een wo-opleiding (Bron: CBS).
De meeste toekenningen worden gedaan voor een hbo-opleiding. Niet zo gek, want het hbo telt meer deelnemers dan de andere twee soorten opleidingen (Bron: CBS).
Regionale verschillen in toekenningen levenlanglerenkrediet
Er zijn ook verschillen te zien in het aantal toekenningen voor levenlanglerenkredieten per regio. Laudius vroeg deze cijfers op bij DUO. In verband met de privacywetgeving heeft DUO de regionale cijfers niet per gemeente of provincie verstrekt, maar enkel per postcodegebied, in ranges van 1.000. In elk van deze postcodegebieden stijgt het aantal toekenningen voor levenlanglerenkrediet ten opzichte van het jaar ervoor.
Voor alle Nederlandse postcodegebieden is de ratio berekend van het aantal toekenningen per 10.000 inwoners. Hieronder kun je voor elke postcode, weergegeven per provincie, zien hoeveel kredieten er worden toegekend per tienduizend inwoners door de jaren heen.
In 2018 worden er binnen vier van de negen postcodegebieden minder dan 15 kredieten toegekend per 10.000 inwoners. In 2020 worden in zes postcodegebieden al meer dan 20 toekenningen per 10.000 inwoners geconstateerd.
In 2020 zijn de meeste kredieten (26,1 kredieten per 10.000 inwoners) toegekend in het noorden van het land (postcodegebied 9000 t/m 9999). In 2018 was dit slechts nog 17,8 toegekende kredieten per 10.000 inwoners. Bewoners van gemeenten in de regio Midden- en Oost-Brabant, Noord-Limburg en Zuid-Gelderland (postcodes 5000 tot en met 5999) kregen in 2020 slechts 13,5 toekenningen per 10.000 inwoners en ontvingen hiermee het minst vaak een krediet voor om- of bijscholing.
Onderzoeksmethode
Onderzoeksmethode
Laudius heeft via een wob-verzoek data ontvangen van DUO omtrent het levenlanglerenkrediet. Voor het onderzoek zijn cijfers gebruikt over aantal toekenningen voor levenlanglerenkredieten die worden verstrekt door DUO sinds juni 2017 tot en met 1 juli 2021. Op deze manier biedt Laudius inzicht in hoe vaak gebruikgemaakt wordt van deze regeling in Nederland.
De data richt zich op het aantal door DUO toegekende levenlanglerenkredieten, nadat Nederlanders die hebben aangevraagd voor een opleiding. Deze kredieten zijn dus goedgekeurd door DUO. Het gaat niet om aantal aangevraagde kredieten.
Het aantal toegekende kredieten is geleverd en weergegeven per postcodegebied om de anonimiteit van aanvragers te behouden. Een postcodegebied bevat duizend postcodes: postcodes die vallen tussen 1000 tot en met 1999 vormen één postcodegebied, postcodes tussen 2000 en 2999 vormen ook volgende postcodegebied. Er zijn in totaal negen postcodegebieden in Nederland waar postcodes 1000 t/m 9999 voorkomen.
Het aantal toekenningen per postcodegebied registreert DUO op basis van het adres van de aanvrager op het moment dat zij de aanvraag doen.
Voor de toekenningen ten opzichte van het aantal inwoners per postcodegebied is aan de hand van CBS data de bevolking per postcodegebied berekend. Hierbij zijn alleen de inwoners van 25 tot 55 jaar meegenomen, omdat de voorwaarden benoemen dat het levenlanglerenkrediet alleen aangevraagd kan worden nadat je geen recht meer hebt op studiefinanciering en wanneer je niet ouder bent dan 56 jaar. Daarnaast liep de leeftijdsgroepen voor de data van CBS maar tot 55 jaar.
Bij de vergelijking van aantal deelnemers per soort opleiding aan de hand van CBS data, is alleen mbo-bol opleidingen, hbo en wo-opleidingen meegenomen. Dit in verband met de voorwaarden waaronder DUO een levenlanglerenkredieten uitstrekt. De cijfers zijn bekeken voor de schooljaren 2017/2018 tot en met 2020/2021.