Wijnaanbod in Nederland

Nederlandse wijnproductie

Binnen Nederland wordt steeds meer wijn geproduceerd, blijkt uit cijfers van de Vereniging Nederlandse Wijn Producenten (VNWP). Er zijn inmiddels ongeveer tweehonderd commerciële wijngaarden, die in totaal ruim 300 hectare aan wijnstokken beheren.

2023 was een recordjaar: er werden toen ruim 1,7 miljoen flessen gevuld. Dat is veel meer dan in de tien jaar ervoor, toen er gemiddeld rond de miljoen wijnen per jaar gebotteld werden.

Het ene jaar leent zich qua klimaat natuurlijk beter voor een goed wijnjaar dan het andere, maar de algehele productietendens is omhoog.

Waar komen de wijnen vandaan?

Ruim de helft van alle onderzochte wijnen die te koop zijn in Nederland is afkomstig uit Frankrijk of Italië. Ook veel verschillende Spaanse, Zuid-Afrikaanse en Chileense wijnen worden geïmporteerd door Nederlandse wijnhandelaren. 

Van alle wijnen die in Nederland worden aangeboden, komt slechts ongeveer 1 op de 150 wijnen van eigen bodem. Volgens wijnmaker Arjan Stam heeft dit te maken met de grootte van de bedrijfstak in Nederland: “In Nederland omvatten wijngaarden veel minder hectares dan andere landen, zoals Frankrijk en Italië. Wel zijn Nederlanders in coronatijd steeds meer lokale producten gaan kopen, en dat zie je ook bij wijnen. Er is niet alleen interesse in het product, maar ook in de beleving van het bezoeken van een Nederlandse wijngaard.” 

Stam verwacht dat de markt voor Nederlandse wijnen gaat groeien: “Het aantal hectares aan Nederlandse wijngaarden kan op verschillende manieren toenemen. Dit kan komen door steeds betere weersomstandigheden door klimaatverandering, een grotere belangstelling voor het product of doordat agrarische bedrijven op zoek gaan naar een andere bedrijfstak om in te opereren.

Uit welk land komt de duurste en goedkoopste wijn?

Nederlandse wijnen zijn relatief goedkoop, met de duurste fles in het onderzoek voor slechts € 30. Ze zijn al gauw zo’n 50% goedkoper dan die uit Frankrijk. Deze wijnen stuwen de gemiddelde prijs flink omhoog, want per fles Franse wijn betaal je € 37,03. Verder zijn Amerikaanse en Australische wijnen de enige die boven de gemiddelde flesprijs liggen. 

Enkel wijnen geïmporteerd uit Oostenrijk en Griekenland kosten minder dan hun Nederlandse tegenhanger. “Hoewel Nederlandse wijnen waarschijnlijk gemiddeld duurder zijn om te produceren, zitten er minder dure uitschieters tussen dan bij Franse of Amerikaanse wijnen. Uit deze landen komen veel wijnen waar je extra betaalt voor de exclusiviteit van de merknaam.”

Welk alcoholpercentage hebben de wijnen?

Gemiddeld hebben de onderzochte wijnen een alcoholpercentage van 12,9%. Twee derde van alle wijnen heeft een percentage tussen de 12,5% en 14,5%. Wijnmaker Stam: “Dit laat zien dat er in Nederland met name veel droge wijnen gedronken worden, want de hoeveelheid alcohol daarvan zit rond dit percentage. Zoete wijnen hebben vaak een lager alcoholpercentage.” 

Zowel hoger als lager is er veel variatie in alcoholpercentage: van minder dan 6% tot meer dan 15%. Duitse wijnen hebben met gemiddeld 10,6% het laagste alcoholpercentage, hier zijn zoete wijnen gangbaarder. Ook Nederlandse wijnproducenten hanteren een relatief laag percentage, met gemiddeld 12,4%.

Welke druifsoorten zijn het populairst voor rode wijn?

Van alle rode wijnen die in Nederland worden verkocht, is bijna de helft gemaakt met Cabernet Sauvignon of Merlot druif. Ook Syrah is een veelvoorkomende druif in de Nederlandse drankrekken. Deze drie druifsoorten komen in meer dan de helft van alle wijnen op de Nederlandse markt voor.

Meest voorkomende druiven in rode wijn

Welke druifsoorten zijn het populairst voor witte wijn?

Onder witte wijnen is het onderscheid tussen verschillende druifsoorten nog groter dan bij rode wijnen. De Chardonnay steekt er met kop en schouders bovenuit als meest voorkomende druifsoort, gevolgd door Sauvignon Blanc.

Meest voorkomende druiven in witte wijn

Wat zijn de populairste smaakprofielen?

Nederlanders houden van fris en fruitig, zo blijkt uit een analyse van de populairste smaakprofielen. Ook wijnen van eigen bodem hebben met name deze smaakkenmerken.

Met name roséwijnen hebben vaak een fruitige afdronk. Bij een rode wijn houden Nederlanders naast fruitige smaken juist van krachtige en volle wijnen. 

“Je ziet dat de smaakprofielen vooral gericht zijn op de consument en niet altijd evenveel zeggen over de wijn. Wijnen die fruittonen hebben, kunnen alsnog alle kanten op. Is het bijvoorbeeld citrus of juist rood fruit dat je proeft? En wat termen als vol, krachtig of soepel inhouden, is zeer subjectief. Hoe smaakprofielen worden verwoord, lijkt dus met name een manier om de wijn aantrekkelijk te maken voor het publiek.”

Uit welke regio’s importeert Nederland de meeste wijnen?

De tien regio’s waaruit de meeste wijnen naar Nederland worden geïmporteerd, liggen nogal verspreid over de wereld. Met name Franse en Italiaanse regio’s, maar ook het Zuid-Afrikaanse West-Kaap en Amerikaanse Californië behoren tot populaire wijnregio’s voor Nederlandse wijninkopers. 

Vanuit de Franse regio Occitanië komt het grootste deel van de in Nederland aangeboden wijnen (10,1%). Binnen deze regio vallen wijnstreken Languedoc-Roussillon en Pays d'Oc. Veneto in Italië omvat onder meer de streek Valpolicella en Grand Est is de regio waarbinnen de Champagnestreek valt.

Onderzoeksmethode

Voor dit onderzoek heeft Laudius van 12 wijnverkooppunten het aanbod in kaart gebracht. Dit leverde 6.665 wijnen op waarvan de gegevens zijn geanalyseerd. Hierdoor konden er conclusies worden getrokken over wijnen die in Nederland te koop zijn, onder meer over de prijs per fles, herkomst, alcoholpercentages, smaken en druivenrassen.